Cách để Gieo hạt
Nếu là người đam mê làm vườn, bạn sẽ biết rằng không có gì vui sướng hơn khi nhìn thấy những mầm xanh đầu tiên bé xíu nhú lên sau khi bạn gieo hạt. Để làm hạt nảy mầm, bạn cần có loại đất thích hợp, đảm bảo có đủ ánh sáng hoặc bóng mát, đồng thời điều hòa nhiệt độ sao cho hạt không bị quá nóng hoặc quá lạnh. Bạn hãy đọc tiếp để biết cách tạo môi trường thích hợp cho hạt nảy mầm.
Phương pháp 1 trong 3:
Chuẩn bị gieo hạt
1
Chọn hạt giống tốt. Bạn nên chọn những hạt không cũ quá 2 năm từ nguồn cung cấp đáng tin cậy và thích hợp với nơi bạn định trồng. Bạn sẽ có nhiều cơ hội thành công hơn nếu có loại hạt từ các cây bản địa trong vùng bạn ở – những hạt này ưa điều kiện môi trường, thổ nhưỡng và các yếu tố khác mà bạn có thể cung cấp. Mua hạt giống ở các vườn ươm quanh vùng, ở chợ nông sản hoặc mua của những người bán lẻ trên mạng, nơi có bán hạt giống cho nhiều vùng trồng trọt khác nhau.
- Thử tìm kiếm xem có thể trao đổi hạt giống gần nơi bạn ở không. Bạn có thể gặp các nhà làm vườn khác để thu thập hạt giống và tìm lời khuyên cho việc gieo trồng các loại hạt đặc trưng trong vùng.
2
Lên kế hoạch gieo hạt đúng thời điểm. Một số loại hạt cần gieo trong nhà nhiều tuần trước khi thời tiết trở nên ấm áp hơn, số khác thì chỉ cần vài ngày. Thời gian bắt đầu gieo hạt cũng
thay đổi tùy từng vùng. Chọn đúng thời điểm là rất quan trọng nếu bạn muốn hạt giống có điều kiện tối ưu để nảy mầm và phát triển thành cây khỏe mạnh, cứng cáp.
- Đọc hướng dẫn đằng sau bao bì để biết khi nào nên bắt đầu gieo hạt. Bao bì đựng hạt giống có ghi các thông tin cần thiết.
- Bạn cũng có thể tìm thêm thông tin trên mạng về thời điểm gieo trồng.
- Nếu vẫn không chắc về thời điểm gieo hạt, bạn hãy bắt đầu gieo hạt vài tuần trước khi qua đợt sương giá cuối cùng. Nên gieo hạt trong nhà và đợi đến khi cây cao vài cm trước khi chuyển ra trồng ngoài trời. Đây là cách an toàn nhất cho hầu hết các loại cây.
3
Tạo môi trường gieo trồng thuận lợi. Thông thường, hạt giống cây cần một môi trường khác với loại đất trồng cây tiêu chuẩn hoặc đất vườn. Chúng đòi hỏi kết cấu đất thích hợp cho quá trình nảy mầm, và mỗi giống cây cần loại đất khác nhau. Bạn nên tìm hiểu nhu cầu của loại hạt bạn muốn trồng và mua loại đất thích hợp từ các vườn ươm hoặc các nhà bán lẻ trên mạng.
- Bạn có thể mua dung dịch gieo hạt pha sẵn không cần đất, môi trường này có hiệu quả với nhiều loại hạt.[2]
- Sẽ ít tốn kém hơn nếu bạn tự trộn đất gieo hạt bằng đá vermiculite, đá trân châu và rêu sphagnum xay, tất cả đều có bán ở cửa hàng làm vườn. Thông thường, tỷ lệ pha trộn 1:1:1 là tốt nhất.
- Không nên cố gieo hạt trên đất trồng cây thông dụng. Các chất dinh dưỡng cần thiết cho việc nảy mầm đã có sẵn trong hạt. Chất dinh dưỡng thừa trong đất trồng cây có thể gây bất lợi cho quá trình nảy mầm.
4
Chọn chậu gieo hạt. Bạn cần chậu gieo hạt sâu khoảng 5-8 cm, có lỗ thoát nước dưới đáy. Chậu gieo hạt có thể là một chiếc khay rộng hoặc khay chia thành nhiều ô để gieo các loại hạt khác nhau. Độ rộng của khay tùy thuộc vào số lượng hạt cần gieo; đảm bảo dành đủ không gian cho các hạt nảy mầm.
- Có loại khay chuyên dùng để gieo hạt, nhưng bạn có thể tự làm khay gieo hạt đơn giản bằng vỉ các-tông đựng trứng, báo cũ, hộp gỗ hoặc các đồ vật gia dụng khác.
- Khi hạt nảy mầm và đâm chồi, cây con cần được chuyển sang chậu khác rộng hơn hoặc trồng xuống đất. Vì vậy tính thẩm mỹ của khay không quan trọng bằng tính tiện dụng của nó.
Phương pháp 2 trong 3:
Gieo hạt
1
Chuẩn bị khay gieo hạt. Đổ đất vào khay gieo hạt đến khi còn cách miệng khay khoảng 3,5 cm thay vì đổ đầy khay. Rảy nước để làm ẩm toàn bộ đất đến tận đáy khay. Không tưới quá nhiều; đất chỉ cần hơi ướt để tạo môi trường thuận lợi cho hạt nảy mầm.
2
Xác định xem liệu có cần ngâm hạt không. Một số loại hạt cần phải ngâm vài tiếng trước khi gieo, số khác có thể gieo thẳng xuống đất mà không cần ngâm. Bạn cần xác định xem loại hạt bạn định trồng có cần xử lý đặc biệt trước khi trồng không. Đọc hướng dẫn trên bao bì hoặc xem trên mạng.
- Ngâm hạt bằng cách cho hạt vào chậu sạch và đổ nước có nhiệt độ bằng với nhiệt độ phòng vào chậu. Ngâm từ 3 đến 24 tiếng. Vớt hạt ra và thấm khô bằng khăn giấy.
- Nếu đã ngâm hạt, bạn cần gieo ngay sau khi ngâm. Không để hạt khô trở lại.
3
Gieo hạt. Rắc hạt đều lên đất và dùng ngón tay ấn nhẹ xuống. Phủ lên hạt một lớp đất dày gấp khoảng 3 lần kích thước hạt. Làm ẩm đất một lần nữa sau khi gieo hạt.
- Không gieo quá nhiều hạt vào một chỗ; bạn cần đảm bảo không để hạt chen chúc. Xem bao bì để biết khoảng cách giữa các hạt nên là bao nhiêu.
- Một số loại hạt cần gieo sâu hơn trong đất, số khác thì hoàn toàn không nên lấp đất lên. Một lớp đất mỏng phủ lên hạt thường thích hợp cho hầu hết các loại hạt, nhưng bạn nên kiểm tra để chắc chắn loại hạt đang trồng không cần cách xử lý đặc biệt nào
4
Đặt khay gieo hạt vào môi trường thích hợp. Hầu hết các loại hạt không cần ánh sáng mặt trời trong quá trình nảy mầm, nhưng một số khác lại cần, do đó bạn nên kiểm tra để đảm bảo tạo điều kiện thích hợp cho hạt nảy mầm. Đặt khay gieo hạt trong phòng có nhiệt độ khoảng từ 15,5 đến 26,5 độ C là an toàn nhất, nhưng cần nhắc lại là một số loại hạt đòi hỏi được xử lý đặc biệt, và cần nhiệt độ cực lạnh hoặc nóng mới có thể phát triển tốt.
- Bạn có thể dùng thảm sưởi đặt dưới khay gieo hạt để điều hòa nhiệt độ và giữ ấm trong quá trình hạt nảy mầm.
Khi cây con đã đâm chồi, bạn cần duy trì nhiệt độ môi trường trên 21 độ C cho đến khi cây đủ cứng cáp để chuyển ra trồng ngoài trời
5
Duy trì độ ẩm trong đất gieo hạt. Bọc một lớp màng bọc ni lông lên khay gieo hạt để giữ ẩm và điều hòa nhiệt độ. Mỗi ngày mở màng bọc ra để tưới nhẹ lên hạt. Đảm bảo hạt không bị khô, nếu không chúng sẽ khó nảy mầm.
- Không tưới quá nhiều nước. Hạt sẽ không thể nảy mầm nếu bị úng nước.
- Bạn có thể dùng báo cũ thay cho màng bọc ni lông. Xịt nước lên báo để giữ ẩm trong khi hạt đang nảy mầm.
Phương pháp 3 trong 3:
Chăm sóc cây sau khi nảy mầm
1
Dời cây con ra nơi có ánh nắng mặt trời. Khi thấy lá mầm đầu tiên xuất hiện, bạn cần đem cây con ra nơi có ánh sáng mặt trời. Đảm bảo nhiệt độ trong phòng trên 21 độ C, đồng thời cho cây một không gian có đủ ánh sáng để cây phát triển khỏe mạnh và cứng cáp.
2
Duy trì độ ẩm cho cây con. Nếu hạt được che đậy bằng màng bọc ni lông hoặc báo cũ, bây giờ bạn cần mở ra và giữ ẩm cho cây con bằng cách tưới nước 2 lần mỗi ngày. Tưới vào sáng sớm và đầu buổi chiều, tránh tưới vào cuối ngày. Nước đọng trong đất cả đêm dài có thể tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển.
3
Bón phân cho cây con sau một tuần. Đất gieo hạt thường không có nhiều chất dinh dưỡng, do đó bạn cần bón chất dinh dưỡng cho cây con sau khi cây đã mọc cao khoảng vài cm. Tìm hiểu loại phân bón nào thích hợp cho loại cây bạn đang trồng. Dùng phân bón hữu cơ nếu có thể.
4
Loại bỏ bớt cây con. Nếu có nhiều hạt nảy mầm, bạn cần phải bỏ bớt một số cây yếu ớt để các cây còn lại mọc khỏe hơn. Lược bớt cây con sao cho chỉ còn lại 2, 3 mầm trong một chậu hoặc 2, 3 mầm trong mỗi diện tích bằng một vỉ đựng trứng. Cầm sát gốc cây, nhổ lên và vứt đi.
5
Trồng lại cây con vào đúng thời điểm. Mùa trồng trọt bắt đầu cũng là lúc bạn cần chuyển cây con sang chậu lớn hơn hoặc trồng ngoài vườn. Đảm bảo chọn đúng loại đất, đồng thời cung cấp lượng ánh sáng mặt trời và độ thoát nước thích hợp với cây.
Lời khuyên
- Dán nhãn lên các khay gieo hạt để biết chúng là loại cây nào.
- Một số loại hạt có khả năng bảo quản lâu hơn các loại khác. Để kiểm tra xem hạt còn sử dụng được không, bạn hãy rải ít nhất 10 hạt lên khăn giấy thật ẩm và đậy lại bằng màng bọc ni lông. Quan sát trong vài ngày xem có bao nhiêu hạt nảy mầm. Nếu nhiều hạt nảy mầm, bạn có thể đem ra trồng. Nếu không có hạt nào nảy mầm hoặc quá ít hạt nảy mầm, bạn phải mua hạt mới.
- Đọc thông tin trên bao bì. Các bao bì đựng hạt có ghi nhiều thông tin hữu ích về thời điểm gieo hạt, nhu cầu về ánh sáng, nước và các yếu tố khác. Nếu có một số hạt để dành, bạn có thể xem hướng dẫn trên mạng về cách gieo trồng loại hạt đó. Ngoài nước ra, một số loại hạt còn cần nhiệt độ và ánh sáng thích hợp.
Cảnh báo
- Khi cây đã nảy mầm, bạn cần bảo vệ chúng khỏi ốc sên hoặc các loài sâu bọ ăn cây khác, vì chúng có thể ăn gọn cây con của bạn rất nhanh.
Những thứ bạn cần
- Hạt giống
- Đất gieo hạt
- Khay, chậu
